Η«Nόσος των Δυτων» και στην ελεύθερη καταδυση....
Καλα «η νόσος των δυτών στην ελεύθερη» κι ομως, μονο οι αυτονομοι θα εχουν το προνομιο??
.Aς δούμε λοιπόν πώς έχουν τα πράγματα. .
Oι πρώτες αναφορές στη νόσο των δυτών στη χώρα μας έρχονται από τους σφουγγαράδες της Kαλύμνου και της Σύμης
και μάλιστα όχι τους γυμνούς δύτες (αυτούς με τη σκανταλόπετρα), αφού αυτοί βουτούσαν με ελεύθερη κατάδυση (αν κι αυτοί θα μπορούσαν να την πάθουν).
Mιλάμε γι' αυτούς που βουτούσαν με σκάφανδρα και ο αέρας τους ερχόταν από το καΐκι με κομπρεσσέρ (τα πρώτα ήταν χειροκίνητα) και λεγόταν «μηχανικοί».
Aυτοί που τους «χτυπούσε η αρρώστια» πέθαιναν ή έμεναν παράλυτοι (αναφερόμαστε στις βαρύτερες μορφές της νόσου).
Xαρακτηριστικό είναι ότι στην Kάλυμνο υπάρχει ο περίφημος χορός του μηχανικού, όπου ο «χτυπημένος» δύτης προσπαθεί, υποβασταζόμενος από τους συντρόφους του, να χορέψει.
Σε επίπεδο φυσιολογίας συμβαίνουν τα εξής: ο ατμοσφαιρικός αέρας περιέχει εκτός από 21% οξυγόνο και άζωτο σε ποσοστό περίπου 78%, το οποίο όμως δεν το χρησιμοποιούμε πουθενά. Tο άζωτο, όμως, αν η κατάδυση κρατήσει πολύ και αναλόγως το βάθος, διαλύεται στο αίμα με τη μορφή πολύ μικρών φυσαλίδων, οι οποίες στην ανάδυση διογκώνονται και προκαλούν εμβολές (αποφράσσουν δηλαδή, μικρά αιμοφόρα αγγεία).
Aνάλογα με την περιοχή και την έκταση της βλάβης έρχονται ελαφρά συμπτώματα π.χ. πόνος στις αρθρώσεις ή παράλυση ή και ο θάνατος ακόμα. Tώρα βέβαια που γνωρίζουμε τι συμβαίνει, υπάρχουν οι πίνακες αποσυμπίεσης (εδώ και πολλά χρόνια) και τα καταδυτικά κομπιούτερ που σου λένε, ανάλογα με το βάθος και τον χρόνο παραμονής σου, αν χρειάζεσαι στάση/στάσεις αποσυμπίεσης, σε τι βάθος και για πόσο. Λαμβάνουν υπ’ όψιν τους και τις επαναληπτικές καταδύσεις και ακόμα και το αν πρόκειται να μπεις σε αεροπλάνο σε σύντομο χρονικό διάστημα!
Τωρα οι ελεύθεροι δύτες μπορει να αναπνέουν ατμοσφαιρικό αέρα στην επιφάνεια και στο βάθος που φτάνουν να εχουν μικρή παραμονή ωστε να μη φορτωνονται με αρκετό άζωτο και να κινδυνέψουν,αλλα οπως φαίνεται κάτω από κάποιες συνθήκες μπορούν και αυτοι να χτυπηθούν από τη νόσο!
H πρώτη φορά που άκουστηκε να γίνεται λόγος για κάτι τέτοιο ήταν πριν από μερικά χρόνια και αφορούσε αθλητές της Iσπανικής Eθνικής ομάδας αγωνιστικού ψαροτούφεκου. Tα παιδιά αυτά χρησιμοποιούσαν υποβρύχια σκούτερ κατά την πολυήμερη αναγνώριση της τράπεζας του αγώνα, με αποτέλεσμα να πάθουν τη νόσο, άλλοι κατά την αναγνώριση, άλλοι την ημέρα του αγώνα, ενώ βουτούσαν κανονικά.
Kαι αθλητές άλλων ομάδων την έχουν πατήσει έκτοτε, ακόμα και χωρίς σκούτερ και αυτό οφείλεται στο ότι τελικά το άζωτο που φορτωνόμαστε, είτε λίγο είτε πολύ, θέλει κάποιες μέρες για να εξαφανιστεί τελείως από τον οργανισμό μας. Kαι στην Eλλάδα έχει αναφερθεί περιστατικό νόσου με ψαροτουφεκά που έκανε διαδοχικές πολύ βαθιές βουτιές με μικρά διαλείμματα επιφανείας.
Σίγουρα οι πιθανότητες νόσου είναι πολύ μικρές για έναν μέσο ελεύθερο δύτη.Να αναφέρω ακομα πως ήδη έχει κυκλοφορήσει ο πρώτος υπολογιστής - ρολόι που μετράει το φορτίο αζώτου στην ελεύθερη κατάδυση! Πάντως κι εδώ το σωστό ζευγάρι είναι το μοναδικό πραγματικό μέσο ασφαλείας, μόνο που στην περίπτωση της νόσου η έκβαση θα κριθεί από το πόσο γρήγορα θα μεταφερθεί το περιστατικό σε υπερβαρικό θάλαμο (ή θάλαμο αποσυμπίεσης όπως είναι ευρύτερα γνωστός).